Hành vi trốn tránh đi nghĩa vụ quân sự sẽ bị phạt hành chính, thậm chí có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Nghĩa vụ quân sự là nghĩa vụ vẻ vang của công dân phục vụ trong Quân đội nhân dân. Thực hiện nghĩa vụ quân sự bao gồm phục vụ tại ngũ và phục vụ trong ngạch dự bị của Quân đội nhân dân. Vậy cho tôi hỏi: Thời gian gọi nhập ngũ trong năm? Hàng năm có mấy đợt gọi nhập ngũ?
Độc giả: Ngô Hoàng
 |
| Thời điểm gọi công dân nhập ngũ là tháng mấy trong năm? - Nguồn: Internet. |
Theo Luật Nghĩa vụ Quân sự (NVQS), công dân trong độ tuổi thực hiện NVQS, không phân biệt dân tộc, thành phần xã hội, tín ngưỡng, tôn giáo, trình độ học vấn, nghề nghiệp, nơi cư trú phải thực hiện NVQS theo quy định.
Căn cứ pháp lý - Luật nghĩa vụ quân sự 2015. - Nghị định 120/2013/NĐ-CP. - Nghị định 102/2014/NĐ-CP. - Bộ luật hình sự. - Thông tư 36/2011/TTLT-BYT-BQP. - Thông tư 140/2015/TT-BQP. |
Về độ tuổi gọi nhập ngũ, Luật quy định: Công dân đủ 18 tuổi được gọi nhập ngũ; độ tuổi gọi nhập ngũ từ đủ 18 tuổi đến hết 25 tuổi; công dân đào tạo trình độ cao đẳng, đại học đã được tạm hoãn gọi nhập ngũ thì độ tuổi gọi nhập ngũ đến hết 27 tuổi.
Theo đó, hằng năm, gọi công dân nhập ngũ và thực hiện nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân một lần vào tháng hai hoặc tháng ba; trường hợp cần thiết vì lý do quốc phòng, an ninh thì được gọi công dân nhập ngũ và thực hiện nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân lần thứ hai. Đối với địa phương có thảm họa hoặc dịch bệnh nguy hiểm thì được điều chỉnh thời gian gọi nhập ngũ và thực hiện nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân.
Thời gian khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự: Từ 1/11 đến hết 31/12 hàng năm tương ứng với 1 đợt gọi nghĩa vụ quân sự vào tháng hai hoặc tháng ba. Lệnh gọi khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự sẽ được gửi đến công dân trước 15 ngày.
Chỉ tuyển chọn những công dân có sức khỏe loại 1, 2, 3 và các đơn vị trọng yếu mật của Bộ Quốc phòng sẽ theo tiêu chuẩn riêng. Không gọi nhập ngũ vào Quân đội những công dân có sức khỏe loại 3 có tật khúc xạ về mắt như cận thị trên 1.5 độ, viễn thị các mức độ hoặc nghiện ma túy, nhiễm HIV/AIDS.
Chỉ công dân có trình độ văn hóa từ lớp 8 trở lên, ưu tiên lấy từ cao đến thấp. Riêng những vùng khó khăn, không đảm bảo đủ chỉ tiêu giao quân thì được tuyển chọn công dân có trình độ từ lớp 7 trở lên.
Vùng sâu, vùng xa, vùng có điều kiện kinh tế xã hội đặc biệt khó khăn, đồng bào dân tộc thiểu số dưới 10.000 người thì được tuyển 20 – 25% công dân có trình độ tiểu học và còn lại là trung học cơ sở.
Thực hiện theo quy định của Bộ Quốc phòng, Bộ Công an về tiêu chuẩn chính trị trong tuyển chọn công dân phục vụ trong Quân đội, riêng các đơn vị mật và trọng yếu thì theo chỉ tiêu riêng.
Ngoài ra, công dân đang làm việc tại cơ quan, tổ chức trong thời gian đăng ký nghĩa vụ quân sự, khám, kiểm tra sức khỏe nghĩa vụ quân sự thì được trả nguyên lương, tiền tàu xe và các khoản phụ cấp hiện hưởng.
Công dân đến đăng ký nghĩa vụ quân sự, khám, kiểm tra sức khỏe được bảo đảm chế độ ăn, ở trong thời gian thực hiện đăng ký, khám, kiểm tra sức khỏe, tiền tàu xe đi, về.
Ai được tạm hoãn, miễn nghĩa vụ quân sự?
Chỉ được tạm hoãn nghĩa vụ quân sự nếu thuộc 1 trong 7 trường hợp sau:
- Chưa đủ sức khỏe theo tiêu chuẩn tuyển chọn được kết luận bởi Hội đồng khám sức khỏe.
- Lao động chính, duy nhất và trực tiếp nuôi thân nhân không còn khả năng lao động hoặc chưa đến tuổi lao động, trong gia đình bị thiệt hại nặng về người, tài sản do tai nạn, thiên tai, dịch bệnh nguy hiểm gây ra được UBND cấp xã xác nhận.
- Một con của bệnh binh, người nhiễm chất độc da cam suy giảm khả năng lao động từ 61% đến 80%.
- Có anh, chị hoặc em ruột là hạ sĩ quan, binh sĩ đang phục vụ tại ngũ; hạ sĩ quan, chiến sĩ thực hiện nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân.
- Người thuộc diện di dân, giãn dân trong 03 năm đầu đến các xã đặc biệt khó khăn theo dự án phát triển kinh tế - xã hội của Nhà nước do UBND cấp tỉnh trở lên quyết định.
- Cán bộ, công chức, viên chức, thanh niên xung phong được điều động đến công tác, làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn.
- Đang học tập tại cơ sở giáo dục phổ thông; đang đào tạo trình độ đại học hệ chính quy thuộc cơ sở giáo dục đại học, trình độ cao đẳng hệ chính quy thuộc cơ sở giáo dục nghề nghiệp trong thời gian một khóa đào tạo của một trình độ đào tạo.
Được miễn thực hiện NVQS bao gồm:
- Không đảm bảo tiêu chuẩn về sức khỏe:
Thông tư liên tịch 36/2011/TTLT-BYT-BQP quy định danh mục các bệnh được miễn NVQS là những bệnh thuộc diện miễn làm nghĩa vụ quân sự không nhận vào quân thường trực. Đây là những trường hợp dễ dàng phát hiện, phân loại sơ bộ được qua theo dõi, quản lý sức khỏe của địa phương và thuộc diện được miễn phát lệnh gọi đi khám sức khỏe hoặc kiểm tra sức khỏe ở y tế cấp huyện, gồm 22 bệnh được miễn NVQS dưới đây:
+ Động kinh thỉnh thoảng lên cơn.
+ Tâm thần: Điên rồ, mất trí, cuồng dại (bệnh tâm thần có thể đã được điều trị nhiều lần không khỏi).
+ Phù thũng lâu ngày do bị các bệnh như: suy tim, viêm thận, thận hư, suy thận mạn tính…
+ Chân voi (do giun chỉ) không lao động được.
+ Chân tay tàn tật, biến dạng, mất chức phận chi do mọi nguyên nhân.
+ Lao xương khớp, lao hạch đang tiến triển.
+ Phong các thể chưa ổn định (có loét, sùi, cụt ngón tay, ngón chân).
+ Câm hay ngọng líu lưỡi từ bé.
+ Điếc từ bé.
+ Mù hoặc chột mắt.
+ Run tay chân quanh năm, đi lại khó khăn, không lao động được (như bệnh Parkinson) hoặc chân tay có những động tác bất thường múa giật (Chorée), múa vờn (Athétose).
+ Liệt nửa người trái hoặc phải, liệt hai chi dưới.
+ Gầy còm, hốc hác, yếu đuối, cơ thể suy kiệt khó có thể hồi phục được do mắc các bệnh mạn tính như lao xơ hang, hen dai dẳng, có biến chứng tâm phế mạn hoặc khí phế thũng, xơ gan cổ trướng.
+ Cổ bị cố tật, ngoẹo rõ rệt từ nhiều năm.
+ Lùn quá khổ (chiều cao đứng dưới 140 cm).
+ Gù có bướu ở lưng do di chứng lao cột sống, chấn thương cũ làm cột sống tổn thương để lại di chứng.
+ Tật sụp mi mắt bẩm sinh.
+ Sứt môi kèm theo khe hở vòm miệng chưa vá.
+ Trĩ mũi (Ozène) có rối loạn phát âm.
+ Bệnh khớp có biến dạng teo cơ, cứng khớp.
+ Các bệnh lý ác tính.
+ Người nhiễm HIV.
Đồng thời, căn cứ vào số điểm chấm cho 8 chỉ tiêu ghi trong phiếu sức khỏe nghĩa vụ quân sự, người có sức khỏe loại 6 (Có ít nhất 1 chỉ tiêu bị điểm 6 - tình trạng sức khỏe rất kém) thì được miễn NVQS.
Xem chi tiết tại Phụ lục I - Phân loại sức khỏe theo thể lực và bệnh tật được ban hành kèm theo Thông tư liên tịch 36/2011/TTLT.
Ngoài ra, theo điểm c khoản 3 Điều 4 Thông tư 140/2015/TT-BQP quy định tuyển chọn và gọi công dân nhập ngũ thì không gọi nhập ngũ vào Quân đội những công dân có sức khỏe loại 3 có tật khúc xạ về mắt (cận thị 1,5 điop trở lên, viễn thị các mức độ); nghiện ma túy, nhiễm HIV, AIDS.
- Con của liệt sĩ, con của thương binh hạng một.
- Một anh hoặc một em trai của liệt sĩ.
- Một con của thương binh hạng hai; một con của bệnh binh suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên; một con của người nhiễm chất độc da cam suy giảm khả năng lao động từ 81 % trở lên.
- Người làm công tác cơ yếu không phải là quân nhân, Công an nhân dân.
- Cán bộ, công chức, viên chức, thanh niên xung phong được điều động đến công tác, làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn theo quy định của pháp luật từ 24 tháng trở lên.
Danh sách công dân được tạm hoãn và miễn gọi nhập ngũ phải được thông báo đến trưởng thôn, xóm, tổ dân phố, khu dân cư, ấp, bản, làng…gia đình công dân và niêm yết công khai tại trụ sở UBND xã trước khi phát lệnh gọi nhập ngũ tối thiểu 20 ngày.
Công dân được công nhận hoàn thành NVQS tại ngũ trong thời bình khi thuộc một trong các trường hợp:
- Dân quân tự vệ (DQTV) nòng cốt đã hoàn thành nghĩa vụ tham gia DQTV, trong đó có ít nhất 12 tháng làm nhiệm vụ DQTV thường trực.
- Hoàn thành nhiệm vụ tham gia Công an xã liên tục từ đủ 36 tháng trở lên.
- Cán bộ, công chức, viên chức, sinh viên tốt nghiệp Đại học trở lên, đã được đào tạo và phong quân hàm sĩ quan dự bị.
- Thanh niên đã tốt nghiệp đại học, cao đẳng, trung cấp tình nguyện phục vụ tại đoàn kinh tế - quốc phòng từ đủ 24 tháng trở lên theo Đề án do Thủ tướng Chính phủ quyết định.
- Công dân phục vụ trên tàu kiểm ngư từ đủ 24 tháng trở lên.
Trốn tránh nghĩa vụ quân sự có thể bị xử lý hình sự Luật Nghĩa vụ Quân sự quy định, công dân trong độ tuổi gọi nhập ngũ mà có hành vi trốn tránh đi nghĩa vụ quân sự sẽ bị xử phạt hành chính, thậm chí có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Trốn tránh thực hiện nghĩa vụ quân sự là hành vi không chấp hành lệnh gọi đăng ký nghĩa vụ quân sự; lệnh gọi khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự; lệnh gọi nhập ngũ; lệnh gọi tập trung huấn luyện, diễn tập, kiểm tra sẵn sàng động viên, sẵn sàng chiến đấu. Điều 59 Luật nghĩa vụ quân sự quy định đối với hành vi trốn tránh nghĩa vụ quân sự, có thể bị xử phạt như sau: Xử phạt hành chính: - Không có mặt đúng thời gian, địa điểm kiểm tra khám sức khỏe ghi trong giấy gọi kiểm tra, khám sức khỏe NVQS mà không có lý do chính đáng bị phạt tiền từ 800.000 – 1.200.000 đồng. - Người khám sức khỏe làm sai lệch kết quả phân loại nhằm trốn tránh NVQS, hối lộ tiền hay lợi ích vật chất khác để làm sai lệch kết quả phân loại sức khỏe NVQS, cán bộ, nhân viên y tế làm sai lệch yếu tố về sức khỏe bị phạt tiền từ 2 – 4 triệu đồng. - Không có mặt đúng thời gian, địa điểm tập trung ghi trong lệnh gọi nhập ngũ mà không có lý do chính đáng bị phạt tiền từ 1.5 – 2.5 triệu đồng. Truy cứu trách nhiệm hình sự: Ngoài xử phạt hành chính, đối tượng vi phạm còn phải thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả: Buộc đăng ký nghĩa vụ quân sự, Buộc thực hiện sơ tuyển nghĩa vụ quân sự theo kế hoạch của Hội đồng nghĩa vụ quân sự , Buộc thực hiện kiểm tra hoặc khám sức khỏe,… Ngoài ra, công dân vi phạm nghĩa vụ quân sự đã bị xử phạt hành chính theo nghị định 120/2013/NĐ-CP mà vẫn tái phạm thì có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 260,261 Bộ luật hình sự sửa đổi, bổ sung năm 2009: - Đã bị phạt tiền mà còn tái phạm, đối với công dân vi phạm sẽ bị phạt tù 3 tháng đến 5 năm tùy theo mức độ vi phạm. - Đối với cán bộ nếu đã bị phạt tiền mà còn tái phạm thì bị phạt tù từ 6 tháng đến 7 năm tùy theo mức độ vi phạm. |
Luật gia Đồng Xuân Thuận
Theo Đời sống & Pháp lý
